گاز دی اکسید کربن پر مصرف ترین گاز در سیستم های اطفای حریق گازی می باشد. این گاز بی بو، سمی، سنگین تر از هوا (دارای چگالی 1.5 برابر هوا) و عایق الکتریسیته است. گاز CO2 در همان مرحله ابتدایی وقوع حریق، با احاطه کردن آتش، مانع از رسیدن اکسیژن به مواد سوختنی شده و همزمان با کمک خاصیت خنک کنندگی بالا، از گسترش حریق جلوگیری کرده و موجب خاموش شدن آن می گردد.
یکی از خصوصیات بارز گاز CO2 به جا نگذاشتن پسماندی از خود بوده که باعث عدم آسیب رسانی به تجهیرات موجود می گردد. همچنین به دلیل عدم هدایت الکتریکی، برای حریق های الکتریکی و الکترونیکی بسیار مناسب است.
سیستم اطفای حریق گاز CO2 از یک یا چند بانک سیلندر، معمولاً 67 لیتری، که توسط گاز مذکور شارژ شده اند و سیستم اعلان حریق تشکیل شده است.تخلیه این گاز از طریق نازل های مخصوص محاسبه شده به ناحیه اطفا انجام می گردد. در صورتی که در يك ساختمان بيش از يك ناحيه جهت حفاظت از آتش سوزی مد نظر باشد به منظور کاهش هزینه، تعداد سیلندر سيستم اطفای حريق CO2 بر اساس بزرگترين ناحیه طراحی شده و مابقی نواحی با استفاده از شیر های انتخاب نواحی مختلف (Selector Valve) با تخلیه تعدادی از این سیلندرهای تعبیه شده محافظت می گردند. در این نوع از طراحی فرض بر این است که احتمال وقوع بيش از يك حريق در یک زمان در محدوده حفاظتی کار این سيستم نباشد.
کاربرد های سیستم اطفای حریق CO2:
- تجهیزات الکتریکی
- اتاق های برق
- نیروگاه های برق
- انبارها و مخازن ذخیره سازی مایعات قابل اشتعال
- ترانسفورماتورها
- مراکز ابزاردقیق
- موتورخانه ها
گاز هالوکربن یکی از گازهای پرکاربرد در اطفای حریق بوده که غیر سمی، بی رنگ، سازگار با محیط زیست و نارسانای الکتریکی می باشد و خطری برای انسان ندارد. این گاز با قطع زنجیره واکنش ماده سوختنی و اکسیژن باعث خاموش شدن آتش شده و پس از عملیات اطفای حریق با توجه به افزودنی های خاص در هر برند بسماند زیادی ندارد. از این رو سیستم اطفای حریق هالوکربن یکی از خاموش کننده های مورد تایید سازمان های جهانی همچون EPA، NFPA و ...می باشد. این سیستم ها برای اطفاء حریق مکان هایی که دارای اپراتور می باشدکاربرد فراوان دارند.
کاربردهای سیستم اطفاء حریق هالوکربن
- اتاق های سرور
- مراکز آرشیو
- اتاق های کنترل در صنایع مختلف
- کتابخانه ها
- مراکز مخابراتی
- آزمایشگاه ها
- موزه ها
گاز های بی اثر(inert gas) که عناصر ستون 8 جدول تناوبي هستند، در شرايط عادي تمايلي به انجام واكنش هاي شيميايي ندارند. در اطفای حريق اين گازها غلظت اكسيژن محيط را به 15 درصد كاهش مي دهند كه در اين ميزان از غلظت اكسيژن، تنفس براي انسان ممكن بوده ولی حریق خاموش می گردد. از مزاياي اين سيستم امکان استفاده از آن در محیط هایی است که انسان در آن حضور دارد. سازگار بودن با محیط زیست از دیگر مزایای استفاده از این سیستم می باشد.
گازهای متداول از این گروه در اطفای حریق شامل IG-55 (آرگونایت)، IG-100 (نیتروژن)، IG-01 (آرگون) و IG-541 (اینرژن) می باشند.
این سیستم جایگزین مناسبی برای سیستم اطفای حریق هالون می باشد ولی به دلیل فشار مثبت بالای ایجاد شده در محیط تخلیه این گاز، لازم است از دمپرهای تقلیل فشار استفاده نمود. پیشنهاد می گردد این سیستم در مکان هایی استفاده گردد که دارای دیواره های با تحمل فشار مثبت ایجاد شده، باشد.
سیستم اطفای اتوماتیک آبی به عنوان متداول ترین راهکار مقابله با حریق در صنایع مختلف و ساختمان ها مورد استفاده قرار می گیرد. سیستم اطفای حریق آبی نوعی سیستم آب پاش است که به منظور مهار آتش بکار گرفته می شود. این سیستم بنا به محل استفاده و نوع حریق و شرایط محیطی دارای انواع مختلف و طراحی های ویژه خود می باشد. این سیستم می تواند به دو روش کلی اسپرینکلر (sprinkler) یا اسپری نازل (spray nozzle) انجام پذیرد. همچنین امکان طراحی و اجرای این سیستم بصورت خشک (dry) ، کاربرد این سیستم در مناطق سردسیر که احتمال یخ زدگی آب وجود دارد را مهیا می سازد.
اجزای کلی این سیستم شامل : - مخزن نگهداری آب، پمپ آتشنشانی، شیرهای کنترل ونازل های پاشنده می باشد.
موارد استفاده از سیستم اطفاء حریق آبی:
- ساختمان های اداری – مسکونی – تجاری
- ترانس های برق
- خنک سازی تانک ها و مخازن نگهداری مواد شیمیایی
- بنادر
- پارکینگ ها
- انبارها و سوله های صنعتی